జీవం సృష్టించేది భగవంతుడైతే – రక్షించేది వైద్యుడు!
✍️ డా. కేశవులు బాషవత్తిని, ఎండీ (సైకియాట్రీ)
సీనియర్ మానసిక వైద్య నిపుణులు
భారతదేశంలో ప్రతి సంవత్సరం జూలై 1వ తేదీకి ప్రత్యేక స్థానం ఉంది. ఇది ఒక సాధారణ తేది కాదు – మన జీవితాలను కాపాడే వైద్యులకు అంకితమైన ‘డాక్టర్స్ డే’. ఈ రోజు భారతదేశపు గొప్ప వైద్యుడు, బెంగాల్ మాజీ ముఖ్యమంత్రి, భారతరత్న అవార్డు గ్రహీత డా. బిధన్ చంద్ర రాయ్ గారి జయంతి సందర్భంగా ఎంపికైంది. ఆయన వైద్య సేవలు, రాజకీయ నాయకత్వం, మానవతా విలువల కలయికకు ప్రతీక.
వైద్య వృత్తి – దైవత్వం కలిగిన ధర్మం
వైద్యుని వృత్తి నాలుగు స్థంభాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది: జ్ఞానం, మానవత్వం, సహనం, సమయపాలన. ఒక వైద్యుడు రోగిని చూసిన క్షణం నుంచే అతని బాధను తనదిగా భావిస్తాడు. ఈ విధంగా ప్రతి రోజు అనేక మందిని చూసే వైద్యుడు తన కుటుంబాన్ని, వ్యక్తిగత జీవితాన్ని పక్కన పెట్టి, ఇతరుల జీవితాల కోసం శ్రమిస్తాడు.
పురాణాల నుంచే కాదు, ఆధునిక కాలంలోని అనుభవాల ప్రకారం కూడా – డాక్టర్లను దేవుని తరువాతి స్థానంలో ఉంచారు. ఇది ఉద్యోగం కాదు – యజ్ఞం. ఇది చట్టబద్ధమైన గౌరవం కాదు – అనుభవంతో ఏర్పడిన గౌరవం.
కరోనా కాలం: వైద్యుల త్యాగ గాథ
2020 నుండి 2022 మధ్య, కరోనా మహమ్మారి ప్రపంచాన్ని వణికించినప్పుడు, డాక్టర్లు ప్రాణాలకు తెగించి సేవలందించారు. కొందరు తమ కుటుంబాలను విడిచి వార్డుల్లో నివసించారు. కొన్ని ప్రాంతాల్లో వైద్యులు ఏకంగా 20–22 గంటల పాటు పీపీఈ కిట్లలో ఉండి పనిచేశారు.
భారతదేశంలో 1700 మందికిపైగా వైద్యులు కరోనాతో సంబంధిత డ్యూటీలో మరణించారు. ఇది ఒక త్యాగ గాథ. మనం దేవాలయాలకు వెళ్లలేకపోయినా, ఆసుపత్రి గేట్ల వద్ద ప్రార్థనలు చేశాం. అసలు జీవితం అంటే ఏమిటో, ఆరోగ్యం అనేది ఎంత విలువైనదో కరోనా మనకు గుర్తు చేసింది.
వైద్య సేవలను మలినం చేస్తున్న అనైతిక కార్యకలాపాలు
అత్యంత గౌరవనీయమైన వైద్య వృత్తిలో కూడా కొందరు వ్యక్తులు వ్యాపార ధోరణితో మానవత్వాన్ని మరిచి మోసాలు చేస్తున్నారు. జూలై 1న ఈ విషయాలను కూడా చర్చించడం అవసరం.
అవసరం లేని టెస్టులు
ప్రైవేట్ ఆసుపత్రుల్లో అగత్యం లేని CT స్కాన్‌లు, MRI, రక్త పరీక్షలు చేయమని ఒత్తిడి చేస్తారు. ఇది పేషెంట్‌కు ఆర్థికంగా మరియు మానసికంగా భారంగా మారుతుంది.
కమిషన్ కోసమే మందుల రాత
కొందరు డాక్టర్లు ఫార్మసీలతో ఒప్పందం పెట్టుకుని అధిక ధరల మందులు వ్రాస్తారు. ఇది కమిషన్ ప్రయోజనాల కోసం ప్రజారోగ్యాన్ని తాకట్టు పెట్టడమే.
డయాగ్నోస్టిక్ ల్యాబ్ మాఫియా
కొందరు డాక్టర్లు నికర ల్యాబ్‌లతో ఒప్పందం పెట్టుకొని “మీ టెస్టులు మా దగ్గరే చేయించాలి” అని ఒత్తిడి చేస్తారు. ప్రతి టెస్టుకు డాక్టర్‌కు కమిషన్ వస్తుంది – ఇది అత్యంత ప్రమాదకరమైన విధానం.
అవసరం లేని శస్త్రచికిత్సలు
కార్పొరేట్ ఆసుపత్రుల్లో పేషెంట్‌కు శస్త్రచికిత్స అవసరం లేకపోయినా, డబ్బు కోసం తప్పనిసరిగా చేయిస్తున్నారు. ఇది నైతిక హత్యే.
నకిలీ డిగ్రీలు – ప్రాణాలకు ముప్పు
బాంగ్లాదేశ్, చైనా వంటి దేశాల నుంచి తెచ్చుకున్న నకిలీ డిగ్రీలతో కొందరు ప్రాక్టీస్ చేస్తున్నారు. గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో ఇది ప్రాణహానికే దారితీస్తోంది.
గణాంకాల పరంగా…
ప్రతి 10 మందికి 1 డాక్టర్ పైన అనైతిక ప్రాక్టీస్ ఫిర్యాదు ఉంది
2023లో 6,000 పైగా డాక్టర్లపై మెడికల్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ ఇండియా విచారణలు జరిపింది
వైద్యులు ఎదుర్కొనే సవాళ్లు
వైద్యుల కొరత
భారతదేశ జనాభా 144 కోట్లు. అందులో ప్రభుత్వ రంగ వైద్యులు కేవలం 30% మాత్రమే. రూరల్ హెల్త్ సెంటర్లలో MBBS పోస్టుల్లో 35% ఖాళీలు, స్పెషలిస్ట్ డాక్టర్లలో 65% ఖాళీలు ఉన్నాయి.
మానసిక ఒత్తిడి
రోజూ డాక్టర్లు మరణం, బాధల మధ్య పనిచేస్తారు. పేషెంట్ ఊపిరాడకపోతే వెంటనే స్పందించాలి. చికిత్సలో చిన్న తప్పు జరిగినా ఆరోపణలు, దాడులు జరుగుతాయి. రాజకీయ ఒత్తిళ్లు, భౌతిక దాడులు, ఆరోపణలు – వీటిని ప్రతిరోజూ ఎదుర్కోవాల్సి వస్తుంది.
మానసిక ఆరోగ్యం
బర్నౌట్ సిండ్రోమ్, డిప్రెషన్, పోస్ట్ ట్రామాటిక్ స్ట్రెస్ డిసార్డర్ వంటి మానసిక సమస్యలు వైద్యుల్లో అధికంగా కనిపిస్తున్నాయి. “Doctor, Heal Thyself” అనే నానుడిని గుర్తుంచుకోవాల్సిన సమయం ఇది.
సమాజ బాధ్యత
- గౌరవం: వైద్యులను చిన్న తప్పు జరిగితే నిందించకుండా గౌరవించాలి.
- విశ్వాసం: డాక్టర్ పై నమ్మకం ఉంటేనే చికిత్స ఫలవంతం అవుతుంది.
- పురస్కారాలు: గ్రామీణ సేవలు చేసే వైద్యులకు ప్రోత్సాహకాలు, గౌరవవేతనాలు ఇవ్వాలి.
- రిజర్వేషన్లు: గ్రామీణ విద్యార్థులకు మెడికల్ సీట్లలో రిజర్వేషన్లు, స్కాలర్‌షిప్‌లు అవసరం.
- కఠిన చట్టాలు: డాక్టర్లపై దాడులకు గట్టి శిక్షలు అమలు చేయాలి.
- వర్క్-లైఫ్ బ్యాలెన్స్: వైద్యులకు విశ్రాంతి, కుటుంబ సమయం, మానసిక ఆరోగ్య సంరక్షణ కోసం విధానాలు అవసరం.
తుదిగా…
డాక్టర్ అనే పదం వెనుక ఒక జీవితయానం ఉంది – 15 సంవత్సరాల విద్య, వేల రోగుల బాధలు, ఎన్నో బాధ్యతలు. జూలై 1 – డాక్టర్స్ డే అంటే కేవలం అభినందనలు చెప్పే రోజు కాదు. వైద్య వృత్తిని గౌరవించే రోజు. మానవతా విలువలను గుర్తు చేసుకునే రోజు. మెడికల్ వ్యవస్థను శుభ్రంగా ఉంచే రోజు.
మనమంతా కలిసి పని చేస్తేనే… వైద్య వృత్తి విశ్వాసప్రదంగా, మానవతా ధర్మంగా నిలుస్తుంది.
డాక్టర్ అంటే గౌరవం. డాక్టర్ అంటే బాధ్యత. డాక్టర్ అంటే జీవాన్ని కాపాడే యజ్ఞం.
