వ్యాస రచయిత :
డాక్టర్. బి. కేశవులు. ఎండి. సైకియాట్రీ.
ఛైర్మన్ : తెలంగాణ మేధావుల సంఘం.
ప్రపంచ చరిత్రను తిప్పి చూస్తే, యుద్ధాలు ఎన్నిసార్లు జయాలు అందించినా, వాటి దీర్ఘకాలిక ప్రభావాలే ఆ దేశాల భవిష్యత్‌ను రూపుదిద్దాయి. గెలిచిన దేశాలకూ, ఓడిపోయిన దేశాలకూ రెండింటికీ తగిన గుణపాఠాలే ఎదురయ్యాయి. ఈ నేపథ్యంలో, భారత్ పాక్‌పై యుద్ధం ప్రారంభించాలంటే, తాత్కాలిక విజయానికి మాత్రమే కాదు — భవిష్యత్ భద్రతా, ఆర్థిక, సామాజిక స్థిరత్వానికి కూడా దోహదపడేలా వ్యూహం సిద్ధం చేసుకోవాల్సిన అవసరం ఎంతైనా ఉంది.
భారత్ ముందు ఉన్న పరిస్థితి :
భారత్ ఎప్పటికీ ఆక్రమణ దురుద్దేశంతో కాక, అవసరమైన పక్షాన మాత్రమే శస్త్రాన్ని ఎత్తుకున్న దేశంగా పేరుగాంచింది. కానీ పాకిస్థాన్ మిలిటరీ ఎస్టాబ్లిష్‌మెంట్ తరచూ ఉగ్రవాదాన్ని ప్రేరేపిస్తూ, సరిహద్దు ఉల్లంఘనలకు పాల్పడుతున్న నేపథ్యంలో, తగిన ప్రతిచర్య తీసుకోవడం తప్పని సరి అవుతుంది.
ఈ దశలో ప్రశ్న, యుద్ధం ప్రారంభించటమే సరైనదా?” కాదా ? “యుద్ధం ప్రారంభించిన తర్వాత మన లక్ష్యాలు ఏమిటి? దానికి మనం సిద్ధమా?” అనే దానిపై స్పష్టత ఉండాలి.
ముందే కీలక వ్యూహాలు ….
- లక్ష్యం స్పష్టీకరణ :
యుద్ధం ఎందుకు చేస్తున్నామో స్పష్టంగా నిర్దిష్ట లక్ష్యంతో నిర్వచించాలి. ఆ నిర్దిష్ట లక్ష్యం స్పష్టంగా లేకపోతే, యుద్ధం అనవసరంగా లంబిస్తుంది, లక్ష్యచ్యుతమవుతుంది. యుద్ధం వల్ల సాధించదలచుకున్న లక్ష్యం ఖచ్చితంగా నిర్వచించాలి, పీఓకేను తిరిగి స్వాధీనం చేసుకోవడం ? ఉగ్రవాద మౌలిక కేంద్రాలను ధ్వంసం చేయడం ? పాకిస్థాన్ మిలిటరీ శక్తిని నాశనం చేయడం? అంతర్జాతీయంగా పాక్‌ను బహిష్కరించాలనే పరిస్థితి తేవడం? ప్రతి లక్ష్యం వేరు వేరు వ్యూహాలతో, వేరు వేరు వ్యయాలతో వస్తుంది.
- ఆర్థిక ప్రణాళిక లు :
యుద్ధం వల్ల ఏర్పడే ఆర్థిక భారం ఎలా భరించాలన్న దానిపై ముందస్తు ప్రణాళిక ఉండాలి.యుద్ధం ఖర్చులు ఎంత ఉండబోతున్నాయో ఖచ్చితంగా అంచనా వేయాలి. ఒక్క యుద్ధ సంవత్సరం ఖర్చు కనీసం 8-9 లక్షల కోట్లు. ఇది జీడీపీకి సుమారు 3% అదనపు భారం. రక్షణ, పునర్నిర్మాణ వ్యయాలు, భద్రతా వ్యయం పెరుగుదల మొదలైన వాటిని సమర్థవంతంగా నిర్వహించే దిశగా ప్లాన్ ఉండాలి, దీనికి ముందస్తుగా బడ్జెట్ సిద్ధం చేయాలి, అవసరమైన చోట పెట్టుబడులు మళ్లించాలి.
- అంతర్జాతీయ మద్దతు సాధన :
యుద్ధానికి ముందే కొన్ని కీలక దేశాల మద్దతును పొందడం అవసరం.యుద్ధం ప్రారంభానికి ముందు, అమెరికా, రష్యా, ఫ్రాన్స్, యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్ వంటి దేశాలను మద్దతు కోసం సంప్రదించాలి. యుద్ధాన్ని టెర్రరిజం నాశనం కోసం జరుగుతున్న న్యాయమైన చర్యగా ప్రపంచానికి చాటి చెప్పాలి.చైనా మద్దతు లేకపోయినా, దాని వ్యతిరేకతను నిరోధించడానికి వ్యూహం తయారుచేయాలి.యుద్ధం సమయంలో ఒంటరిగా మిగలకుండా, మైత్రి దేశాల మద్దతుతో అంతర్జాతీయ న్యాయబద్ధతను నిలబెట్టడం అవసరం.
- అంతర్గత సమీకరణం (Internal Consolidation) :
దేశంలో ప్రజల సహనం, మద్దతు, దేశభక్తిని నిలబెట్టుకునేలా ప్రభుత్వాలు ముందస్తుగా కార్యక్రమాలు రూపొందించాలి. విపక్షాలు, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు కూడా సహకరించేలా సమన్వయం కావాలి.దేశీయంగా మీడియా, సామాజిక మాధ్యమాల్లో ప్రజలను సజాగ్రత చేయాలి.రేషన్ పంపిణీ, విద్యుత్, నీటి సరఫరాలపై ముందస్తు యాక్షన్ ప్లాన్ సిద్ధం చేయాలి. యుద్ధ ప్రభావిత ప్రాంతాల ప్రజలను ఇతర ప్రాంతాలకు సురక్షితంగా తరలించేందుకు ప్లాన్లు సిద్ధం చేయాలి.
- అత్యవసర వ్యవస్థల సిద్ధత :
రేషన్ పంపిణీ వ్యవస్థ, వైద్య సేవలు, ప్రజల గమనికల కోసం ప్రత్యేక చర్యలు (జనరల్ మోబిలైజేషన్ ప్లాన్) సిద్ధంగా ఉండాలి. యుద్ధ సమయంలో నగరాలు, పరిశ్రమలు, విద్యుత్, నీటి సరఫరాలపై దాడులు జరిగితే వారికి ప్రత్యామ్నాయ ఏర్పాట్లు ఉండాలి. సరిహద్దు రక్షణను బలపరచాలి. లైన్ ఆఫ్ కంట్రోల్ (LoC) ద్వారా ముమ్మరంగా ఆక్రమణ ప్రణాళికలు సిద్ధం చేయాలి. ప్రత్యేక దళాల్ని (Special Forces) ఉగ్రవాద మౌలిక కేంద్రాలపై దాడులకు సిద్ధం చేయాలి.
- పీఓకే పరిపాలనా పథకం :
పీఓకే స్వాధీనం తర్వాత అక్కడి పరిపాలన ఎలా ఉండబోతోంది అన్న దానిపై ముందస్తు వ్యూహం కావాలి, తాత్కాలిక పరిపాలనా సైనిక కమాండ్ ? పౌర పరిపాలన ఎప్పుడు ప్రారంభించాలి ? ప్రజలకు మద్దతు ఎలా పొందాలి? నిజమైన విజయం, “పీఓకే ప్రజలు గర్వంగా భారతీయులుగా స్వీకరించాలనుకునేలా చేయడం”.
అందుకే, తాత్కాలిక సైనిక విజయం కాకుండా, దీర్ఘకాలిక మానసిక, రాజకీయ విజయం లక్ష్యంగా వ్యూహం తయారు చేసుకోవాలి.
- యుద్ధం తర్వాత వ్యూహం (Post-War Strategy):
విజయం సాధించిన తర్వాత కూడా పరిసర దేశాల్లో విధేయ ప్రభుత్వాలు ఏర్పరచడం, శాంతి నిలుపుదల దళాలను ఏర్పాటు చేయడం వంటి చర్యలు తీసుకోవాలి. లేకపోతే శూన్యతలో తిరిగి ఉగ్రవాద సంస్థలు, మిలిటెంట్లు విస్తరిస్తారు.పాకిస్థాన్ మిలిటరీ లేదా ఉగ్రవాద తిరుగుబాట్లు,పీఓకేలో స్వతంత్ర ఉగ్రదళాల తిరుగుబాట్లు, పాక్ మిలిటరీ ఎత్తుగడలు తట్టుకోవడానికి ముందస్తు చర్యలు అవసరం.చైనా పాక్‌కు మద్దతుగా ముట్టడి చర్యలు తీసుకుంటే, ద్విపక్ష సంబంధాలు మరింత క్షీణించవచ్చు. ఆ ప్రమాదాన్ని తట్టుకోగల సన్నద్ధత ఉండాలి.యుద్ధం కారణంగా పడిన ద్రవ్యోల్బణాన్ని, మందగమించిన వృద్ధిని తిరిగి నిలబెట్టుకోవడానికి, ఆర్థిక సంస్కరణలు, విదేశీ పెట్టుబడుల పునర్నిర్మాణం, పారిశ్రామిక అభివృద్ధిపై ప్రత్యేక దృష్టి అవసరం.
భారత వ్యూహ ప్రణాళిక – యుద్ధం ముందూ, తర్వాతా….
లక్ష్య నిర్దారణ
↓
ఆర్థిక, సైనిక ప్రణాళిక
↓
అంతర్జాతీయ మద్దతు సమీకరణ
↓
ప్రజల మద్దతు నిర్వహణ
↓
విజయం సాధించు
↓
ఆక్రమిత ప్రాంత పాలన
↓
శాశ్వత శాంతి స్థాపన.
ప్రతిస్పందనగా కావొద్దు !
“యుద్ధం అనేది ఒక చక్రం” — ప్రారంభించినప్పుడు మాత్రమే కాదు, దాన్ని ముగించి, విజయాన్ని సుస్థిరం చేయడం కూడా సమాన ప్రాధాన్యం గలది. భారత్‌కు పాక్‌పై యుద్ధం ప్రారంభించడం కేవలం ఆగ్రహానికి ప్రతిస్పందనగా మాత్రం కావొద్దు. — అది ఒక జాతీయ భద్రతా వ్యూహం యొక్క తుది దశ. అందుకే, ప్రతీ అడుగు, ప్రతీ నిర్ణయం, దీర్ఘకాలిక దృష్టితో, ప్రణాళికబద్ధంగా తీసుకోవాలి. క్షణిక విజయాలు కాక, శాశ్వత స్థిరత లక్ష్యంగా ముందుకెళ్లాలి. యుద్ధం ప్రారంభించే ముందు విజయం ఏలా కనిపించాలి? శాంతి ఎలా సాధించాలి?” అనే ప్రశ్నలకు స్పష్టమైన సమాధానాలు సిద్ధం చేసుకున్నప్పుడు మాత్రమే, యుద్ధం విజయవంతం అవుతుంది. లేదంటే అది మరో అంతులేని సమస్యల చక్రవ్యూహంగా మారిపోతుంది.యుద్ధం తాత్కాలిక గర్వాన్నిచ్చి, దీర్ఘకాలికంగా దేశాన్ని క్షీణింపజేసే ప్రమాద సైతం కూడ ఉంటుందనడంలో సందేహమే లేదు. .
