Pain in love is natural. But if one cannot endure life’s challenges, it’s not love — it’s bondage – Dr. keshavulu. MD. psy. Osm.
🔍 పరిచయం:
ఇటీవలకాలంలో “సహజీవనం” (Live-in relationships) అనే ఆధ్యాత్మిక భావన బహుళంగా చర్చకు వస్తోంది. పాశ్చాత్య సంస్కృతిలో పుట్టిన ఈ వ్యవస్థ, ఇప్పుడు భారత సమాజాన్ని కూడా ప్రభావితం చేస్తోంది. అయితే, సహజీవన బంధాలలో కనిపిస్తున్న విఫల ప్రేమ, మానసిక హింస, మోసం, అసమతుల్య ఆశలు చివరకు ఆత్మహత్యలకు దారితీసే ప్రమాదకర దృశ్యాలు ఎక్కువవుతున్నాయి.
ఈ వ్యాసంలో సహజీవనం వల్ల కలిగే మానసిక ప్రభావం, ఆత్మహత్యల మధ్య సంబంధాన్ని పరిశీలిస్తాం.
🏠 సహజీవనం అంటే ఏమిటి?
సహజీవనం అంటే ఇద్దరు వ్యక్తులు — వివాహ బంధం లేకుండా, ఒక దంపతులా కలిసి జీవించడం. ఇది:
ప్రేమ ఆధారిత బంధంగా మొదలవుతుంది.
వ్యక్తిగత స్వేచ్ఛ, శారీరక సంబంధాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది.
చాలా సందర్భాల్లో పెళ్లికి ముందు ఒకదానిపై ఒకరికి పరిచయం లేకపోవడం వలన, తీవ్రంగా విఫలమవుతుంది.
☠️ సహజీవనంలో నుంచి ఆత్మహత్యలకు దారితీసే కారణాలు:
- భరోసా ద్రోహం:
సహజీవన బంధంలో ముఖ్యమైన అంశం భరోసా.
ఒక్కసారి అది నశిస్తే, మానసిక స్థితి అదుపు తప్పుతుంది.
ప్రేమికుడు/ప్రేమికురాలు మోసం చేయడం వల్ల తీవ్రంగా కలతకు గురై ఆత్మహత్యకు పాల్పడే పరిస్థితులు.
- సామాజిక ఒత్తిడి మరియు ముద్రలు:
భారతదేశంలో ఇప్పటికీ సహజీవనాన్ని నైతికంగా ఒప్పుకోలేని వర్గాలు ఉన్నాయి.
కుటుంబం, సమాజం నుంచి ఒత్తిడికి గురై ఉండటంతో మానసిక స్థైర్యం కోల్పోతారు.
- గర్భవతి అయిన తరువాత విరాగం:
సహజీవనంలో చాలామంది పురుషులు బాధ్యత తీసుకోవటానికి వెనకడుగు వేస్తారు.
ఇలా గర్భధారణ తరువాత త్యాగానికి గురవుతున్న మహిళలు మానసికంగా విచలితమై ఆత్మహత్యలు చేసుకుంటారు.
- ఆర్థిక దోపిడి / ప్రయోజన సాధన:
కొంతమంది సహజీవన బంధాన్ని ఆర్థిక ప్రయోజనాల కోసమే వినియోగిస్తారు.
ఒకరిపై మరో వ్యక్తి ఆర్థికంగా ఆధారపడటం వల్ల స్వేచ్ఛ కోల్పోయి తీవ్ర స్థాయిలో ఆత్మగౌరవ హాని జరగొచ్చు.
🧠 మానసిక విశ్లేషణ:
సిగ్మండ్ ఫ్రాయిడ్, ఎరిక్ ఎరిక్సన్, జాన్ బౌల్బీ లాంటి మానసిక నిపుణులు భావించినట్టు:
ప్రేమ & భద్రత కోల్పోయిన వ్యక్తి, అనుబంధం పాడైపోయినప్పుడు అస్థిత్వ శూన్యతలోకి వెళతాడు.
సహజీవన బంధం విఫలమైనప్పుడు, సామాజిక & వ్యక్తిగత గుర్తింపు పోతుంది.
దీనివల్ల తీవ్రమైన డిప్రెషన్, సUICidal ideation వస్తాయి.
📈 గణాంకాలు (భారతదేశానికి సంబంధించినవి):
సంవత్సరం సహజీవనం బంధం తర్వాత ఆత్మహత్యలు (అంచనా) ముఖ్య కారణాలు
2015 430 ప్రేమ విఫలం, మానసిక హింస
2020 780 మోసం, గర్భం, విడాకులు
2023 1120 హత్యల ముసుగులో ఆత్మహత్యలు
(Source: NCRB reports, Media investigations, Psychology case studies)
🔥 ప్రముఖ కేసులు:
- శ్రద్ధా వాకర్ కేసు (2022)
లివ్-ఇన్ రిలేషన్‌లో ఉన్న అమ్మాయిని, ప్రియుడు హత్య చేసిన కేసు.
తీవ్ర మానసిక, శారీరక హింస తర్వాత విపరీత మలుపు.
ఇది సహజీవనంలో ఉన్న మహిళల భద్రతపై అనేక ప్రశ్నలు రేపింది.
- దిల్లీ – AIIMS స్టూడెంట్ ఆత్మహత్య (2021)
సహజీవనంలో మానసిక ఒత్తిడికి గురై సెల్ఫ్ నోటు రాసి ఆత్మహత్య.
👨⚕️ మానసిక వైద్యుల సూచనలు:
సహజీవనంలోకి వెళ్లే ముందు స్పష్ట చర్చలు, రూల్ సెటింగ్ అవసరం.
సంబంధానికి స్థిరత లేనప్పుడు, ఫ్యామిలీ లేదా మానసిక నిపుణుల మార్గదర్శనం తీసుకోవాలి.
భావోద్వేగ పరిస్థితుల్ని ఒంటరిగా ఎదుర్కొనకుండా, “crisis intervention” అవశ్యకం.
🧘 పరిష్కార మార్గాలు:
- సహజీవన నిబంధనల చట్టబద్ధీకరణ:
ఇద్దరూ లిఖితపూర్వక ఒప్పందంతో బంధాన్ని ప్రారంభించాలి.
- ప్రేమ సంబంధాలపై మానసిక ఆరోగ్య అవగాహన:
ప్రేమ ఒక్కటే జీవితం కాదని, విద్య, ఉద్యోగం కూడా అవసరమే అన్న దృక్పథం పెరగాలి.
- కౌన్సిలింగ్ తప్పనిసరి చేయడం:
సహజీవన బంధంలో ప్రవేశించే జంటలు pre-relationship counselling తీసుకోవాలి.
- సహజీవన భద్రత కోసం మహిళలకు హెల్ప్‌లైన్‌లు:
మానసిక లేదా శారీరక హింసకు గురైతే, వెంటనే పోలీసులకు తెలియజేయాలి.
🎯 ముగింపు:
సహజీవనం ఒక వ్యక్తిగత ఎంపిక. కానీ భావోద్వేగాల పరంగా ఇది చాలా ప్రమాదకరం అయ్యే అవకాశం ఉంది. ప్రేమ పుట్టిన చోటే బాధలు కూడా పుట్టుతాయి. మానసికంగా అంగీకరించని పరిస్థితుల్లో, సహజీవనం అన్నది చివరకు ఆత్మహత్యకు దారితీసే దుస్థితిని కలిగించవచ్చు.
